دولت جمهوری چک در آستانه بحران است. میرک توپلانک نخست‌وزیر این کشور گفته‌است که کابینه او احتمالا در پاییز با فروپاشی رو‌به‌رو می‌شود. او پذیرفت که کابینه‌اش به‌دلیل استقرار رادارهای سپر دفاع موشکی آمریکا در این کشور، اکثریت خود را در پارلمان از دست داده‌است. گروه‌های طرفدار محیط زیست در این کشور به شدت با این طرح مخالفند و حاضر نیستند هیچ سخنی را در این باره بشنوند.
گروه دیگر از مخالفان اما بر برگزاری همه‌پرسی سراسری در این باره تاکید دارند و می‌گویند که سرنوشت این موضوع باید با رای همه‌پرسی مشخص شود. در چنین همه‌پرسی اما دولت چک نمی‌تواند برنده شود زیرا 68 درصد از جمعیت کشور به شدت مخالف استقرار رادارها در خاک چک هستند. وضعیت کشور چک تنها خبر بد برای پنتاگون در زمینه سپر دفاع موشکی نیست. اوضاع در لهستان از این هم بدتر است.
ورشو خواستار آن است که واشنگتن 20 میلیارد دلار برای استقرار پایگاه رهگیر موشکی در گورسکو بپردازد. لهستان می‌خواهد که این پول را برای اصلاح نیروهای مسلح خود و حفاظت در برابر تهدید بالقوه روسیه خرج کند. بخشی از این پول قرار است صرف خرید سیستم‌های دفاع هوایی پاتریوت آمریکایی شود.
ژنرال‌های روسی پیش از این به ورشو درباره همکاری در زمینه سپر موشکی هشدار داده‌اند. اما مشکل تنها این نیست. مسئله اصلی این است که پنتاگون بر سر قیمت پیشنهادی لهستان با ورشو توافق ندارد. گفت‌وگوها در این زمینه ادامه دارد اما دورنمای توافق روشن نیست. کارشناسان برجسته آمریکایی در حوزه دفاع موشکی در جریان دیدار اخیر خود از مسکو در این باره اظهار نظر کرده‌اند.
اخیرا بنیاد کارنگی میزبان میزگردی درباره آینده سپر دفاع موشکی در راهبرد و سیاست آمریکا بود. در این میزگرد کارشناسان دمکرات بر این عقیده بودند که اگر نامزد آنها باراک اوباما پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری شود که احتمال آن زیاد است، استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا به احتمال زیاد به فراموشی سپرده خواهد شد.
این فقط به آن دلیل نیست که پنتاگون نمی‌تواند بر سر این موضوع با لهستان و چک به توافق برسد بلکه به این دلیل است که تهدیدی که آمریکا از سوی کشورهای به‌اصطلاح سرکش آن را ترسیم می‌کند، هم سنگ توصیف شدید آمریکا در این باره نیست. حتی جان اسپرات رئیس کمیته بودجه مجلس نمایندگان آمریکا گفته‌است که این تهدید در 20 سال گذشته کاهش هم یافته‌است. او گفت که امروز دنیا به نسبت 20 سال پیش موشک کمتری دارد و کشورهای کمتری برنامه موشکی دارند.
بعضی ناظران، تاخیر در استقرار سیستم دفاع موشکی آمریکا در اروپا را به سیاست خارجی موفق روسیه نسبت می‌دهند. کرملین از همان روز نخست استدلال این سپر موشکی را زیر سؤال برد و سخنان آمریکا درباره تهدید موشکی کشورهای سرکش را رد کرد. مسکو همچنین پیشنهاد یک سیستم دفاعی مشترک جهانی را به واشنگتن داد که با تهدیدهای موشکی مقابله می‌کند. اما این پیشنهاد با هیچ پاسخی رو‌به‌رو نشد.
مسکو اکنون می‌داند که حتی یک دولت جدید دمکرات در واشنگتن از فکر طرحی که استدلال آن حفاظت از آمریکا در مقابل تهدیدهای موشکی است بیرون نخواهد آمد. اما آنچه مسلم است اینکه آمریکا حداقل در دولت جورج بوش این سیستم را در اروپا مستقر نخواهد کرد. این موضوع حتی در فهرست موضوعات مورد بحث در سفر خداحافظی بوش به اروپا قرار نداشت.
ریانوستی- 9 ژوئن
